Counseling: met een beetje hulp sneller weer op koers


COUNSELING

Counseling kan omschreven worden als een relatief lichte en kortdurende vorm van psychotherapie die zeer effectief kan zijn bij relatief milde psychische klachten en problemen.

Bij counseling ligt de nadruk vooral op het stimuleren van uw eigen zelfherstellende psychische vermogens. Dat kan bv. door meer inzicht in probleemsituaties te verkrijgen, door bewustwording van eigen gevoelens en reacties te bevorderen, door eigen overtuigingen en reacties te toetsen, door achterliggende patronen en het ontstaan ervan te onderzoeken, door lastige ervaringen te verwerken of benodigde vaardigheden aan te leren.

Evenals bij coaching wordt een zo effectief mogelijke positief groei- en veranderproces nagestreefd. Bij coaching zijn de doelen echter vaak praktischer en meer toekomstgericht en is de benadering meer gericht op het rechtstreeks bereiken van praktisch haalbare doelen bijvoorbeeld door het toepassen van effectievere strategieën.

In vergelijking tot coaching kan de aanpak bij counseling gezien worden als diepgaander en eerder gericht op het indirect bereiken van persoonlijke (ontwikkel)doelen. Deze aanpak heeft vaak de voorkeur bij minder praktische of zelfs negatieve persoonlijke doelen zoals het afkomen van psychische klachten, belemmerende overtuigingen, ingesleten patronen, emotionele problemen/blokkades, onverwerkte ervaringen die belemmerend werken om eigen doelen te bereiken.

Hoe paradoxaal het misschien ook mag lijken, de meest effectieve route is dan vaak om eerst een stap 'terug' te zetten en als het ware eerst een aanloop te nemen om de sprong te kunnen maken om de afstand tot persoonlijke of praktische doelen wel te kunnen overbruggen. Deze voorbereiding kan in de praktijk bijvoorbeeld bestaan uit het onderzoeken van onderliggende patronen en het ontstaan ervan, beter leren herkennen en omgaan met eigen gevoelens en emoties, verwerking van pijnlijke ervaringen en het er op een andere, meer effectievere manier mee leren omgaan.

Wanneer is counseling nodig c.q. nuttig?


Als je last hebt van psychische klachten zoals bijvoorbeeld stress, overspannenheid, burnout, angst, hyperventilatie, paniekaanvallen of depressie, al of niet gepaard gaande met problemen in je relatie of problemen op je werk, dan wil je natuurlijk graag weten hoe dat komt maar waarschijnlijk vooral hoe je er weer vanaf komt.
Is counseling daarbij echt nodig en helpt het ook echt?

Kortdurende en recent ontstane en relatief milde psychische klachten
Zijn de klachten nog niet zo lang aanwezig, dan zijn ze wellicht hoofdzakelijk ontstaan door recente gebeurtenissen waardoor je psychische belasting is toegenomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een toename van de werkdruk, ingrijpende veranderingen privé op het werk, stressvolle levensgebeurtenissens of een combinatie hiervan.

Als dit nog niet heel lang duurt en je neemt voldoende rust en ontspanning dan verdwijnen de klachten meestal vanzelf weer. Counseling is dan niet altijd nodig, al kan het herstelproces hierdoor wel versneld worden. Kortdurende counseling zoals oplossingsgerichte counseling volstaat dan meestal.

Meer langdurige psychische klachten
Landurige psychische overbelasting kan op den duur tot mentale en emotionele uitputting en een afname van je psychische weerbaarheid leiden. De kwetsbaarheid voor psychische klachten zoals stress, angst, overspannenheid, burnout en depressiviteit neemt daardoor toe en je functioneren komt steeds meer in gevaar.

Counseling is in dat geval zeker aan te raden. Counseling gericht op klachtenreductie en herstel van je psychische draagkracht geeft dan meestal goede resultaten. Tevens is het onder de loep nemen van je persoonlijke valkuilen die daarbij een rol kunnen spelen van belang om terugval te voorkomen.

Chronische psychische klachten
Misschien heb je al heel lang, misschien zelfs al van kinds af aan, bepaalde stress, angst of depressieve klachten. Ze sluimeren meestal op de achtergrond, maar in bepaalde situaties heb je er meer last van. Huidige gebeurtenissen spelen daarbij dus wel een rol maar zijn waarschijnlijk dan niet de echte oorzaak van het ontstaan van je klachten.

Misschien heb je zelfs al één of meerdere psychologische behandelingen achter de rug die wel iets, maar eigenlijk toch onvoldoende resultaat opleverden. Het is begrijpelijk dat je dan twijfelt aan het nut van counseling.

Chronische klachten vereisen echt een andere aanpak dan recent ontstane klachten. Bij chronische klachten betreft het langduriger ingesleten patronen die met een met klachtgerichte counseling meestal onvoldoende te veranderen zijn. Vaak dragen in dat geval ook persoonlijkheids-stoornissen bij aan de ernst van chronische klachten en belemmeren ze tevens de effectiviteit van counseling. In dat geval kan bij niet al te ernstige klachten eerst inzichtgevende counseling nuttig zijn. Bij zeer ernstige klachten die het dagelijks functioneren in de weg staan,  eventueel gepaard met verslaving, suïcidaliteit of instabiele thuis- of relationele situatie, kan vaak beter voor een meer langdurige inzichtgevende psychotherapie, zoals bijvoorbeeld schematherapie gekozen worden.


Ervaring van cliënten

“Ik heb eerder therapie gehad bij een andere psycholoog. Ik deed erg mijn best om heel goed te doen wat er van mij verwacht werd, maar zonder veel resultaat. Wat er echt ten diepste in mij omging liet ik niet merken. Daarvoor voelde ik mij niet voldoende op mijn gemak en ik schaamde me teveel.
Nu besef ik dat mijn diepgewortelde gevoel van minderwaardigheid, ontstaan door een tekort aan warmte en veiligheid in mijn jeugd, en mijn zoeken naar goedkeuring en erkenning de voortgang van de therapie in de weg stonden. Gelukkig voel ik me hier wel wel op mij gemak en komen we nu wel bij de kern. Ik kan niet vertellen wat een opluchting en rust mij dit al gegeven heeft.
Wel jammer dat ik hier niet eerder ben gekomen”

Margot, 45 jaar,
angst en overspannenheid


Copyright © Teleos Consult 2023